Algorytm obowiązujący po udostępnieniu zaktualizowanej wersji Ustawowych Rejestrów Transplantacyjnych.

1)  Wykonanie specjalistycznych badań kwalifikacyjnych zgodnie z art. 16c. ustawy z dnia 1 lipca 2005 r. o pobieraniu, przechowywaniu i przeszczepianiu komórek, tkanek i narządów (niezbędne do aktywacji potencjalnego biorcy):

•   Typowania tkankowego - badania antygenów zgodności tkankowej w zakresie minimum HLA- A, B, DRB1. Badania należy wykonać w ciągu 14 dni od daty pobrania materiału.
•   Poziomu przeciwciał - badanie PRA-CDC (minimum 1 raz). Badania w surowicy należy wykonać maksymalnie 45 dni od pobrania materiału.

▶  Powyższe dotyczy nowych zgłoszeń.
▶ W przyszłości przewiduje się aktywację po wykonaniu kompletu badań z dwóch pobrań w różnym czasie: typowania tkankowego HLA- A, B, C, DRB1 (DRB3*/DRB4*/DRB5*), DQA1/B1, DPA1/B1 oraz poziomu przeciwciał PRA-CDC + anty-HLA Luminex screen.
▶ Ostateczny zakres badań oraz terminy raportowania wyników są określone w umowie na wykonanie specjalistycznych badań kwalifikacyjnych HLA i PRA.

2)  Badanie kwalifikacyjne typowania tkankowego – badania antygenów zgodności tkankowej (HLA)
Potencjalny biorca i dawca przed przeszczepieniem – wykonanie badań w zakresie antygenów HLA- A, B, C, DRB1 (DRB3*/DRB4*/DRB5*), DQA1/B1, DPA1/B1.
Potencjalni biorcy – minimalnie na niskim poziomie rozdzielczości ze wskazaniem odpowiednika serologicznego, optymalnie na wysokim poziomie rozdzielczości.
Zmarli dawcy – typowanie metodą Real-Time PCR umożliwiające wskazanie najczęstszych alleli.

▶ Powyższe do zastosowania po wdrożeniu typowania zmarłego dawcy metodą Real-Time PCR w ośrodkach przeszczepiających oraz po zawarciu umowy pomiędzy PZT i Poltransplantem na finansowanie typowania potencjalnego biorcy w rozszerzonym zakresie.
▶ U potencjalnych biorców zakwalifikowanych do kolejnego przeszczepienia zaleca się wykonać weryfikacyjne oznaczenie antygenów zgodności tkankowej (HLA).

3)  Badanie kwalifikacyjne poziomu przeciwciał (w tym monitorowanie przed przeszczepieniem) – badania PRA i anty-HLA
PRA-CDC (Panel Reactive Antibodies-Complement Dependent Citotoxicity) - badania stopnia uczulenia potencjalnego biorcy ze zróżnicowanym panelem limfocytów od minimum 30 niespokrewnionych osób metodą mikrolimfocytoksyczności zależnej od dopełniacza: 4 razy w roku (co kwartał). U potencjalnych biorców zimmunizowanych (PRA-CDC ≥ 50% w poprzednim badaniu) należy równolegle wykonać test PRA-CDC z DTT celem weryfikacji obecności przeciwciał IgM.

▶ Przewiduje się uzgodnienie wspólnego protokołu badania z DTT i cysteiną dla wszystkich pracowni zgodności tkankowej

Anty-HLA (Luminex screen), wykrywanie – oznaczanie obecności przeciwciał anty-HLA- 4 razy w roku (co kwartał). Poza oceną jakościową (formuła baseline), należy podać wartość maksymalnego MFI na podstawie parametru „normalized /baseline” dla każdej klasy anty-HLA oraz anty-MIC. Obowiązek wykonania i wpisania wyników oznaczenia specyficzności przeciwciał (SAB) przy pozytywnym screeningu.

▶ Wyniki max MFI wprowadzane zgodnie z raportem LabScreen Australia MFI – detail.

Anty-HLA (Luminex SAB), identyfikacja – oznaczanie specyficzności przeciwciał anty-HLA - 4 razy w roku (co kwartał). W surowicach wybranych do badań specyficzności przeciwciał anty-HLA należy wykluczyć efekt prozonalny – preanalityka z EDTA. Ocena badań powinna być prowadzona według formuły baseline, minimalne obowiązkowe raportowane wartości powyżej 500 MFI. Fakultatywnie raportowane w zakresie wartości 1-499 MFI.

▶ Przewiduje się opracowanie wspólnego protokołu EDTA jednakowego dla wszystkich pracowni zgodności tkankowej.

Anty-HLA (Luminex anty-C1q), ocena - oznaczanie lityczności przeciwciał anty-HLA - 2 razy w roku (co drugi kwartał / co pół roku). Badanie należy prowadzić w tych samych surowicach, gdzie uzyskano dodatni wynik oznaczenia specyficzności przeciwciał anty-HLA, wobec tych samych reguł dla raportowania wyniku (baseline /min 500 MFI).

▶ Obecnie przyjęty próg 500 MFI dla badań oznaczania lityczności przeciwciał anty-HLA (anty-C1q) będzie dostosowany w zależności od uzyskanych w populacji rezultatów.
▶ Dla uzyskanych wartości Luminex anty-C1q należy podać wartość wirtualnego PRA (vPRA). Na podstawie wyniku vPRA nastąpi wyodrębnienie potencjalnych biorców z najmniejszą szansą na przeszczepienie (vPRA > 85%) i rozszerzenie diagnostyki.

Zastrzeżenie dotyczące częstotliwości badań poziomu przeciwciał anty-HLA: W przypadku chorych po leczeniu immunomodulującym oraz chorych wysoko immunizowanych zgłoszonych do przeszczepienia krzyżowego/łańcuchowego dopuszcza się możliwości wykonywania badań anty-HLA z większą częstotliwością, zgodnie z zaleceniami ośrodka transplantacyjnego. W przyszłości przewiduje się u wszystkich chorych, ze statusem aktywny na KLO oczekujących na przeszczepienie, wykonywanie badań anty-HLA po odnotowanych zdarzeniach immunizacyjnych lecz nie rzadziej niż co pół roku.

4)  Wykluczenie autoprzeciwciał klasy IgG/ IgM

U biorców wysokozimmunizowanych, należy wykonać badanie auto CM-CDC – próbę krzyżową metodą serologiczną (complement dependent cytotoxicity cross-match) bez i z odczynnikiem DTT. Należy poinformować stację dializ o konieczności wykonania badań i pobrania odpowiedniego materiału (surowica + krew biorcy pobrana na heparynę)

▶ Planowane w kolejnych etapach wdrożenia programu, po ustaleniu kryteriów MFI dla Luminex anty-C1q.
▶ Opcjonalna weryfikacja obecności przeciwciał przeciwko zdenaturowanym epitopom (anty-dHLA) -> korekta vPRA i anty-HLA.

5)  Próba krzyżowa przed przeszczepieniem

Próba krzyżowa z pulą limfocytów T i B (CM-CDC_T+B) oraz próba krzyżowa z pulą limfocytów B (CM-CDC_B).

Dla potencjalnych biorców z potwierdzonymi przeciwciałami klasy IgM należy wykonać próbę krzyżową z odczynnikiem DTT (CM-CDC+DTT).

▶ Zalecenia dla pacjentów wysokiego ryzyka immunologicznego tj. CM-CDC_T+B (ujemny) i CM-CDC_B (dodatni) oraz ostatni wynik DSA KLASY II > 2000 MFI: Przed transplantacją należy wykonać próbę krzyżową metodą cytometrii przepływowej (FCXM - flow cytometry cross-match) oraz dodatkowe badanie CM-CDC z nowego pobrania (maksymalnie 24 godziny przed przeszczepieniem).

data publikacji 14.04.2021 r.